Микроорганизмите кои живеат во симбиоза со нас се толку важни што без нив не би опстанале како вид. Сите овие микроорганизми го сочинуваат микробиомот. 
Photo by Christopher Campbell on Unsplash
Неговиот состав варира од личност до личност и секоја личност е единствена. Едноставно кажано, постојат оние организми (најчесто бактерии) кои соработуваат и оние кои не соработуваат со нас. Микроорганизмите кои соработуваат се неопходни за милион процеси во нашето тело, како што се варењето, работата на имунолошкиот систем, балансирањето на работата на хормоните, регулирањето на метаболизмот, изразувањето на гените, работата на мозокот. Сепак, постојат и оние организми кои навистина не работат во наша корист и доведуваат до воспалителни процеси во цревата, мозокот и хронични воспаленија во телото.
Можеме да кажеме дека нерамнотежата помеѓу овие две групи организми создава основа за цела низа хронични симптоми и нарушувања.
Знаци на дисбиоза (нерамнотежа на цревниот микробиом):
- дигестивни проблеми - надуеност, гасови, запек, нервозни црева, синдром на нервозно дебело црево
- хроничен замор - лош сон, тежина во телото, ментална магла
- проблеми со кожата - егзема, розацеа, акни, псоријаза
- нетолеранција на храна - глутен, млечни производи, одредени овошја и зеленчуци
- депресија, анксиозност
- хронично воспаление
- хормонални нарушувања
Photo by Sinitta Leunen on Unsplash
Сите микроорганизми во нашите црева комуницираат со мозокот, па дури и влијаат на нашиот начин на размислување. Истражувањата покажуваат дека ако рамнотежата е во корист на тие „лоши“ бактерии, постојат големи шанси да бидеме нерасположени па дури и во таа состојба да посегнете по храната со која тие бактерии се хранат! Бактериите се толку моќни. Тие диктираат глад, каква храна внесуваме, колку брзо таа храна ќе помине низ цревниот тракт и тн.
Поради сето ова, многу е важно да го негуваме нашиот микробиом, за да ја одржиме рамнотежата во корист на овие први, „добри“ бактерии. Направени сме да живееме во хармонија со нив, преку контакт со земјата, исхрана, регулирање на стресот. А сепак, многу во светот на модата го прави токму спротивното: вистинска нерамнотежа во корист на „лошите“ бактерии кои ни штетат. Ова се случува главно затоа што сè околу нас е дизајнирано да ги убива бактериите - од производи за лична хигиена, до храна богата со пестициди, хемикалии за домаќинството и лекови. Сето горенаведено го нарушува составот на цревниот микробиом и доведува до дисбиоза, што предизвикува воспаление и протекување на цревата. Кога цревата протекуваат, тие испуштаат супстанции кои се полуварени, а кои потоа имунолошкиот систем ги препознава како цврсти и непожелни. Се создаваат антитела на овие супстанци, нетолеранција на храна, воспалителни процеси во мозокот и нарушување на составот на невротрансмитери (како серотонин и допамин), кои се неопходни за правилна сигнализација во организмот. Не само што минуваат оние супстанции кои не се пожелни, туку и цревата ја намалуваат апсорпциската способност.
Photo by Vitalii Pavlyshynets on Unsplash
Ова е причината зошто можете да јадете најздрава можна храна, но ако цревата немаат соодветна површина за да ги апсорбираат хранливите материи од неа, телото ќе остане гладно од хранливи материи. Нашето тело нема механизми да ги затвори цревата сами по себе откако тие ќе станат пропустливи, за тоа ни требаат добри микроорганизми од кои зависиме и тоа во голема мера.
Цревниот нервен систем произведува многу повеќе невротрансмитери од мозокот, а кога има нерамнотежа на ниво на цревата, таа информација се испраќа до мозокот преку вагусниот нерв. Сето тоа придонесува за многу психички заболувања кои ги има современиот човек. Депресивните и анксиозните нарушувања во голема мера не се резултат на промена на хемијата на ниво на мозокот, туку токму на ниво на цревата и несоодветна регулација на нервниот систем, што се јавува преку вагусниот нерв.
Последно, но не и најмалку важно: еве како можете да го негувате вашиот микробиом. Постојат многу работи што можете да ги направите за да помогнете да се воспостави хармонична рамнотежа на бактериите во цревата.
- диета богата со целосна храна, која не се преработува
- избегнување на храна која е воспалителна: глутен, преработена храна, премногу млечни производи, алкохол,
- миење овошје и зеленчук во сода бикарбона, што барем делумно ќе ги исчисти од хемикалии
- додадете алое и бел слез во исхраната, бидејќи тие го смируваат и обновуваат површинскиот слој на цревата
- регулација на нервниот систем преку практики кои го зајакнуваат вагусниот нерв (ова го правиме на програмата „Rise n Shine“, следниот круг започнува на крајот на ноември)
- внесување на пробиотици (добри бактерии) и пребиотици (олигосахариди кои ги хранат тие добри бактерии). Природна храна богата со пробиотици е ферментирана храна како комбуха, кефир, кисела зелка, супа од мисо
- внесување на растителни влакна секој ден - зелен лиснат зеленчук (сè од групата зелка е одлично), семки од лен, тиква, семки од сончоглед
- дополнување на аминокиселината Л-глутамин - помага при протекување на цревата
- внесувањето горчлива храна ја поддржува цревната перисталтика и варењето - рукола, кора од портокал, темно зелен зеленчук, чај од камилица и корен од глуварче
- контакт со природата, допирање на земјата и растенијата
