Елиф Шафак: Што и да се случи во вашиот живот, без разлика колку работите изгледаат вознемирувачки, не влегувајте во соседството на очајот

Елиф Шафак е позната по нејзините моќни сознанија за идентитетот, љубовта и политиката. 

Photo by Kelly Sikkema on Unsplash

Преку нејзиното раскажување, таа ги предизвикува општествените норми и фрла светлина врз човечките сложености, честопати мешајќи култури, јазици и историски контексти. Ова се некои од нејзините најзначајни цитати кои зборуваат за темите на емпатијата, слободата и трансформативната моќ на приказните.

„Приказните не можат да ги урнат границите, но можат да направат дупки во нашите ментални ѕидови“.

Шафак верува во моќта на приказните да ги поврзуваат луѓето преку границите. Иако политичките и физичките бариери може да останат, раскажувањето приказни има единствена способност да поттикне емпатија и разбирање меѓу поединци од различни потекла. Нејзиното пишување често ги премостува културите и искуствата, нагласувајќи дека иако сме поделени по географија или идеологија, човечките емоции и приказни се универзални. Овој цитат нагласува како литературата може да ни понуди прозорци во животи различни од нашите, охрабрувајќи нè да ги преиспитуваме предрасудите и да градиме врски.

„Не оди со текот. Биди тек“.

Во свет кој често бара усогласеност со општествените норми, Шафак поттикнува индивидуалност и самоопределување. Овој цитат го доловува нејзиното верување дека треба да го дефинираме нашиот сопствен пат наместо пасивно да ги следиме општествените очекувања. Без разлика дали се движиме по личен, културен или политички идентитет, зборовите на Шафак нè потсетуваат да останеме верни на себе и да водиме со намера. Нејзината работа често се осврнува на комплексноста на припадноста и идентитетот, особено во нејзиното истражување на дијаспората и  миграцијата, повикувајќи ги читателите да ја прифатат нивната уникатност.

„Што и да се случи во вашиот живот, без разлика колку работите изгледаат вознемирувачки, не влегувајте во соседството на очајот“.

Овој цитат е одраз на оптимистичкиот, но сепак реален пристап на Шафак кон животот. Таа признава дека болката и предизвиците се неизбежни, но предупредува да не дозволиме очајот да нè проголта. Во нејзиниот роман Четириесет правила на љубовта, таа опширно пишува за трансформативната природа на љубовта - било да е романтична, духовна или платонска. За Шафак, љубовта е сила која може да ги лекува, инспирира и зближи луѓето, нудејќи им излез дури и од најтемните моменти. Нејзините зборови поттикнуваат надеж и издржливост, без разлика на околностите.

„Ако сакате да уништите нешто во овој живот, било да е тоа акна, дамка или човечка душа, сè што треба да направите е да го опкружите со дебели ѕидови. Тоа ќе се исуши внатре“.

Шафак е страстен поборник за слободата на изразување, особено во општествата каде што цензурата и авторитаризмот се неконтролираното. Овој цитат ја нагласува опасноста од замолчување на гласовите и ограничување на поединците на крути структури. Без разлика дали тоа се физичките ѕидови на угнетувањето или психолошките бариери кои го ограничуваат самоизразувањето, Шафак предупредува на дехуманизирачките ефекти на репресијата. Во текот на нејзината работа, таа постојано се залага за отвореност, дијалог и неопходност од ослободување од овие „ѕидови“ за да се нахрани креативноста и душата.

„Обидете се да го видите светот низ очите на другите, или уште подобро, низ очите на многу други.

Елиф Шафак става голем акцент на испрашувањето и гледањето на работите од повеќе перспективи. Во поларизиран свет, таа нè поттикнува да се движиме подалеку од бинарното размислување и крутите идеологии. Со усвојување на начин на размислување на љубопитност и сомнеж, се отвораме себеси за сложеноста на човечкото искуство. Овој цитат е повик за емпатија и разбирање, потсетувајќи нè дека нашата перспектива е само една од многуте. 

Во своите романи, Шафак често прикажува мозаик од ликови и гледишта, поканувајќи ги читателите да се вклучат во повеќе реалности.