Дали постои поврзаност помеѓу полна месечина и земјотреси?

Во текот на ноќта подрачјето на Македонија беше подложено на сеизмичка активност. Сеизмолошката опсерваторија, утрово информираше за три земјотреси регистрирани во услови на полна месечина. 

Последната студија на Кинеската академија за науки, објавена во списанието Geodesy and Geodynamics, сугерира дека плимите, кои се директно под влијание на месечината, може да бидат поврзани со земјотреси. Но, експертите сè уште не се согласни за тоа дали оваа врска е директна.

Месечината не е причина

Иако многумина се прашуваат дали полната месечина може да влијае на сеизмичката активност, експертите, нагласуваат дека ова не е нивна област на истражување. Тие објаснуваат дека додека плимите може да влијаат на земјината кора, особено кај подводни земјотреси, силите што предизвикуваат земјотреси се тектонички, а не гравитациски.

Ларс Отемелер, професор на Универзитетот во Берген и шеф на Норвешката национална сеизмичка мрежа, ја истражувал оваа тема подетално. Тој потврдува дека иако постојат истражувања кои ја разгледуваат потенцијалната поврзаност, силите што предизвикуваат земјотреси се предизвикани од тектонички поместувања каде што земјините плочи се судираат или се одвојуваат.

Плимите можат да влијаат на времето на земјотресот, но не и да го предизвикаат

Отемелер објаснува дека додека плимите не предизвикуваат земјотреси, мали промени во атмосферски притисок може да влијаат на времето кога ќе се случи земјотрес. Тој сугерира дека додека земјотресите ќе се случат без разлика на фазата на месечината, силите на плимата можеби влијаат кога ќе се случат, како на пример дали ќе се случат во понеделник или подоцна во текот на неделата.

Меѓутоа, Отемелер предупредува дека големите земјотреси се многу сложени и не може точно да се каже зошто започнале токму сега. Тој објаснува дека деформацијата на земјината кора се акумулира во текот на времето и на крајот настанува толку голем стрес што не може повеќе да се издржи и земјотресот започнува.

Скептицизам за поврзаноста

Волкер Оје, раководител на истражувања во Норсар, е скептичен кон врската помеѓу фазите на месечината, плимите и земјотресите. Тој признава дека некои истражувачи веруваат во таква поврзаност, но тој не е убеден дека тоа е статистички значајно. Според Оје, главната причина за земјотресите е акумулацијата на тензијата во земјината кора, а додека месечината може да го зголеми стресот, многу е сомнително дека таа е решавачкиот фактор.

Неусогласени ставови меѓу истражувачите

Меѓународно, истражувачите не се согласуваат по ова прашање. Сузан Е. Хау, истражувачка од Геолошката служба на САД, тврди дека нема докази кои сугерираат дека позицијата на Земјата во однос на Месечината или Сонцето влијае на зачестеноста на големите земјотреси. Иако некои истражувачи укажуваат на плимските сили како потенцијален фактор, доминантното мислење е дека тектоничката активност е главната причина за земјотресите.

Дебатата продолжува, но засега останува прашањето: дали фазите на Месечината имаат реален ефект на времето кога ќе се случи земјотрес или тие се само случајност?